BMT-nin İnsan Hüquqları üzrə mütəxəssisi deyir ki, insanın ana dili, şəxsiyyətinin əsasında bir çox vacib markerlərdən biridir və bu mütləq şəkildə qeyd edilməlidir ki, ana dili insanda olan ən gözəl insanlıq xarakteri daşıyır .

“Bu bizim keçmişimizlə olan vacib əlaqəmizdir, mədəniyyətimizin əsas obligasiyası və bilik, yadaşımızın, eləcədə tariximizin paylaşılmasının ən önəmli vasitəsidir” - Fernand de Varennes BMT-nin İnsan Hüqüqları və Azlıq hüquqları üzvə mütəxəsisi, öz çıxısında 21 Fevral, BMT-nin Beynəlxaq Köklü dillər ili olan 2019-cü ildə Beynəlxalq Ana Dili Günü olaraq qeyd ediləcəyini bildirib.

Xüsusi Məruzəçi, eləcədə qeyd edib ki, “Dil ilə bağlı məsələlər əsasən azlıqlar və yerli sakinlər üçün, insanın necəki, lingvistik elcədə mədəni dəyərlərini nəzərdə tutan bir sahədir”. O deyib ki, dil gücdür, ancaq azlıqlaırn ana dilin tədris olunmaması dünyada adi bir hal alıb, dövlət tərəfindən azlıqların ana dilinin tədris olunması isə günümüzdə istisna halına dönüşmüşdür.

“Keçmiş idealogilara qapılıb, dövlət dili ancaq yeganədir deyərək, ölkədə mövcud olan başqa dilləri heç saymaq, dünyadakı rəngarənkliyi və zəngin milli dəyərləri yox edir. Elə məhs Beynəlxalq Ana Dili günü milli, mədəni və lingvistik rəngarənkliyin qeyd olunması və inkişafı üçün bir imkandır – və bu eləcədə milli və kökənli azlıq nümayyəndəsi insanların hüquqlarının tanınması və qorunmasına yol açacaqdır”.

Dil və Təhsil məsələləri eləcədə BMT-nin xüsusi məruzəçisinin mandatı tərəfindən təşkil olunan BMT-nin 2019 cü ildə həyata keçiriləcək Azlıq Məsələləri üzrə Forumunun xüsusi mövzusu olacaqdır.

Sonluq

Azınlıq məsələləri üzrə BMT-nin xüsusi məruzəçisi Fernand de Varennes, Cənubi Afrikanın Pretoriya Universitetinin Hüquq fakültəsində fövqəladə professorudur, Hong Kong Universitetinin, İrıandiya Universitetinin və İrlandiyanın milli İnsan Hüquqları Mərkəzininin professorudur. Beynəlxalq hüquq sahəsində azlıqlara dair 30 dildə 200-dən çox nəşr ilə tanınan və dünyanın aparıcı ekspertlərindən biridir.

Xüsusi məruzəçilər BMT-də İnsan Hüquqları Şurasının xüsusi qaydası kimi tanınan bir hissəsidir. Xüsusi prosedurlar, BMT-nin İnsan Hüquqları sistemində müstəqil ekspertlərin ən böyük quruluşu, Şuranın müstəqil fakt-aşkarlıq və monitorinq mexanizmlərinin ümumi adıdır və bu, dünyanın hər yerində xüsusi dövlət vəziyyəti və ya tematik məsələləri həll edir.

Xüsusi prosedurlar ekspertləri könüllülük əsasında işləyirlər; onlar BMT işçiləri deyil və işlərinə görə əmək haqqı almırlar. Onlar hər hansı bir hökumətdən və ya təşkilatdan asılı deyillər və fərdi bacarıqlarına xidmət edirlər.


Mr. Damianos Serefidis