"Mən Quran oxuyuram və gürcüyəm", "Hicab bağlayıram və
gürcüyəm" - bu ifadələr tez-tez Gürcüstan
müsəlmanları tərəfindən təkrarlanıb.
Bu ifadələr "Həmrəylik Cəmiyyəti" üzvləri tərəfindən rəqqas Tea
Darçiyaya cavab olaraq təkrarlanıb. O, "İmedi TV"-yə verdiyi
açıqlamada Quran oxuyan Acarıstan müsəlmanlarında "gürcülüyə aid
heç bir şeyin qalmadığı" fikrini bildirib.
Gürcü müsəlmanları, ayrı-seçkilik və onların təhdid kimi
dəyərləndirilməsinin sona çatmalı olduğunu və artıq bu ölkənin tam
hüquqlu vətəndaşları olduqlarını sübut etmək məcburiyyətində qalmaq
istəmədiklərini söyləyiblər.
"Həmrəylik Cəmiyyəti"-nin fəallarından biri Hurie Abaşidze,
Gürcüstan müsəlmanlarına qarşı mövcud damğanın yeni nəsildə gücünü
itirdiyini düşündüyünü qeyd edib. Ancaq onun sözlərinə görə
cəmiyyətin daha yaşlı təbəqəsi hələ də bu yanılqıdan bəslənir.
“Gənclərdə dəyişikliklər görürük. Təhsil sistemi
acınacaqlı vəziyyətdə olsa da, dəyərləri yavaş-yavaş
dəyişdirir.
Bununla birlikdə, yaşlı nəslin böyük bir hissəsində stereotiplər
hələ də möhkəm yerləşmişdir. Tarix tez-tez bir səbəb kimi istifadə
olunur və bu tarix də təhsildir axı. Ona görə, əsas dəyişikliklərin
burada başlamalı olduğunu düşünürəm", - deyə Hurie
Abaşidze qeyd edib.
Onun fikrincə, insanların düşünmədən, yoxlamadan başqalarının
ürəyini səhv baxışlarla boğmasının səbəbi dərinə yerləşmiş yanlış
qavrayışlardır.
"Yalnız özlərini vacib hesab edirlər. Pravoslav
biriyəmsə, hər şeyə haqqım var - bu əhval-ruhiyyədədirlər və
özlərində digər həmvətənlərini açıq şəkildə təhqir etmək hüququ
görürlər.
Onlara nə qədər çox gülümsəyib baş əysək, mənfi kontekstdə daha çox
xatırlanacağıq. Bu səbəbdən reaksiya lazımdır, amma aqressiv deyil,
sağlam tənqid lazımdır", - deyə Huriyə Abaşidze
bildirib.
Huriyenin dediyinə görə, təhsil sahəsi gürcülərin pravoslavlardan
başqa heç bir dinə inana bilməyəcəyinə dair damğalar və
xurafatlarla doludur.
“Dərsliklərdə İslam birbaşa düşmən dini kimi qeyd
olunur. Mətndə Teymurləngin problemi olduğunu və ya Ağa-Məhəmməd
xanın Gürcüstanı fəth etdiyini yazmasaq və İslamçıların ölkənin
fəthi və düşməni olduqlarını yazsaq, təbii olaraq, bu müsəlmanlara
qarşı damğanı artıracaqdır. Onun sözlərinə görə, məktəb
müəllimlərinin söz ehtiyatları ayrı bir problemdir və uşaqlara
məlumatları düzgün çatdırmaq üçün bunun üzərində
çalışmalıdırlar", - deyə Huriyə verdiyi məlumatda
bildirib.
Huriyə siyasətçilərin və digər ictimai xadimlərin
məsuliyyətlərindən də danışıb.
Onun sözlərinə görə, bunun yaxşı bir nümunəsi, bir millət vəkilinin
"gürcülərlə müsəlmanlar arasında bölünəcək bir şey yoxdur" kimi bir
şey söylədiyi Buknar hadisələri idi.
"Tez-tez bir millət vəkili belə dinlə etnik
mənsubiyyəti ayırd edə bilməyəndə, məsələ bu qədər
dərinləşir", - deyə Huriyə bildirib.
"Vətəndaş Salonu"-nun həmtəsisçisi və həm də "Həmrəylik
Cəmiyyəti"-nin fəallarından biri olan beynəlxalq münasibətlər
mütəxəssisi Zaza Mikeladze, Gürcüstanın bu gün müəyyənləşdirdiyi
standartların çox dərin və mürəkkəb problemlərdən qaynaqlandığını
düşünür.
“Bu cür fikirlərə görə, bu gün nəinki Gürcüstan
müsəlmanları həm də pravoslav olmayanların hamısını gürcü hesab
edilmir. Mülki millətçiliyə əsaslanan Gürcüstandan bəhs edirik.
Fərdi vətəndaşların, mülki sektorun, akademik məkanın kiçik, lakin
müəyyən bir hissəsinin bu problem barədə yüksək səslə danışılmasına
baxmayaraq, gürcülərin İslam məsələsi hələ də
gündəmdədir."
Zaza Mikeladze, təhsil sisteminin tarixi bir kontekstdə əhatəli və
müxtəlif bir cəmiyyətin təmsil olunmasını tamamilə istisna etdiyi
üçün stereotipləri təbliğ etdiyi görüşünü bölüşür.
“Düşmən obrazı daim müsəlmanlara qarşı yaradılır və bu
daha da Gürcüstan müsəlmanlarının özgəninkiləşdirilməsinə kömək
edir. "Sən düşmən dinindəsən", "İnancı satıbsan", "Atalarınızın
dininə qayıtmalısınız", - deyə belə ittihamlar
mövcuddur.
Buna nifrət nitqi ehtiva edən ictimai xadimlərin açıqlamaları kömək
edir, oxşar mövzular siyasi partiyaların, ultrasağçı millətçilərin
və müəyyən mətbuat qurumlarının gündəmindədir.
"Ölkədə çox güclü bir Rusiyapərəst bir kampaniya
görürük, Vaşadzenin siyasətə girməsi buna bir nümunədir. Qərb
əleyhinə fikirlərini reaksiya vermədən tərk etmək səlahiyyətlilər
tərəfindən cinayətə təşviqdir. Patriarxlığın bu cür insanları və ya
qrupları müdafiə etməsi cəmiyyətə təsir göstərir", -
deyə Zaza Mikeladze qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, bu gün ölkədə təkcə Gürcüstan müsəlmanlarının
deyil, ümumiyyətlə insanların hüquqları təhlükədədir.
"Həmrəylik Cəmiyyəti"- nin digər fəallarından Lia Dekanadze də
cəmiyyəti zəhərləyən zəhərin etno-millətçilik olduğu barədə
"Batumelebi"-yə danışıb.
Onun fikrincə, müsəlman qorxusu, geosiyasi təhdidlərlə əlaqəli
kiçik bir ölkə kompleksi ola bilər.
“Gürcüstan müsəlmanlarının Türkiyənin bölgədəki maraqlarını
gücləndirdiyini tez-tez eşidirik. Ancaq heç vaxt Türkiyənin
güclənməsinin nə olduğuna dair konkret bir nümunə göstərə
bilmirlər. "NATO"-nun üzvü olsaq, bu qorxu zəifləyə bilər, çünki
Türkiyə də "NATO" üzvüdür. Ancaq bunun bu millətçi hisslərə kömək
edib etməyəcəyini bilmirəm"- deyə Lia Dekanadze bildirib.
"Deyirəm ki, yetər!", çünki gürcü olduğumuzu daim sübut
etmək çox ağrılıdır. Ancaq sonra düşünürəm ki, fərdi səviyyədə,
şəxsi nümunə ilə də bir şeyləri dəyişdirmək mümkün
olacaq".
Onun sözlərinə görə, sosial şəbəkələrdə məscidlərin
"dağıdıldığını", yazdıqları zaman insanların əhval-ruhiyyəsi ağrılı
olur.
“İslamla əlaqəli bütün izlərin silinməsi lazım olduğunu yazırlar.
Bu məscidlərin bu ölkənin mədəni irsi olduğunu düşünməyirlər,
söhbət həqiqətən yıxılan və dağılan abidələrdən getdiyini
unudurlar. Bu abidələrin də onların olduğunu hiss etmirlər. Ancaq,
Türkiyədə yaşayan gürcülərə qarşı, müsəlman olsalar da, belə bir
nifrət hiss etməmələrini, bizə nifrət etmələrini izah edə
bilmirəm", - deyə Lia Dekanadze bildirib.
Tornike Abuladze, eyni zamanda "Həmrəylik Cəmiyyəti"-nin üzvüdür.
İlia Dövlət Universitetində sosiologiya ixtisası üzrə təhsil alır.
Tornike müsəlman deyil, lakin bu məsələdə Gürcüstan müsəlmanlarının
dəstəyinin çox vacib olduğuna inanır.
"Mən müsəlman deyiləm, amma ailəm çox inanclıdır. Müsəlman
dostlarım da var və dinlərinə görə necə ayrıseçkiliyə məruz
qaldıqlarını görürəm. Universitetdə tələbələrin "müsəlman gürcü
deyil" dediklərinə və mübahisənin baş verdiyi hallara şahid
olmuşam.
"Düşünürəm ki, patriarxlığın təsiri bu məsələdə
vacibdir, çünki onlar tez-tez müsəlmanlara qarşı belə bir
münasibətdə danışırlar və mövqeləri dəyişərsə, cəmiyyəti öz
baxışlarına cəlb edəcək" - deyə Tornike qeyd
edib.
Onun sözlərinə görə, Patriarxlıq, eləcə də müxtəlif radikal qruplar
digər dini azlıqlara qarşı nifrət nitqindən istifadə edirlər, lakin
əksər hallarda bu təcavüzün hədəfi Gürcüstan müsəlmanlarıdır.
Mənbə: batumelebi.netgazeti.ge