PMC Araşdırma Mərkəzinin “Gürcüstanın İqtisadi İqlimi” analitik
nəşrinə əsasən,
Gürcüstanın hazırkı iqtisadi vəziyyətini ümumilikdə müsbət
qiymətləndirən gürcü iqtisadçıları yüksək inflyasiya, Ukraynadakı
müharibə, xərclərin artımı və işçi qüvvəsi mühacirətini ölkə
iqtisadiyyatı üçün əsas təhlükələr kimi müəyyən edirlər.
60 gürcü ekspertin sorğusuna əsaslanan araşdırmada deyilir ki,
ekspertlərin növbəti altı ay üçün Gürcüstandakı iqtisadi vəziyyətlə
bağlı gözləntiləri mənfidir.
Sorğuda iştirak edən iqtisadçıların fikrincə, 2022-ci il üçün
ÜDM-in real artım proqnozu orta hesabla 9,5%; Onlar növbəti 6 ayda
inflyasiyanın əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə azalacağını
gözləyirlər.
İqtisadiyyat üçün ən böyük
təhlükələr
İqtisadçıların sorğusuna görə, yüksək inflyasiya hazırda Gürcüstan
iqtisadiyyatı üçün ən mühüm təhlükədir. Müsahibə edilən
ekspertlərin 90%-i inflyasiyanı təhlükə kimi qiymətləndirib.
İqtisadiyyat üçün digər mühüm təhdidlər arasında ekspertlər
Rusiyanın Ukraynadakı müharibəsini (77% bunun çox yüksək və ya
yüksək təhlükə olduğunu bildirir), yaşayış xərclərinin artması
(72%) və əmək mühacirətini (61%) qeyd edirlər.
Bununla belə, əksər ekspertlər hesab edir ki, Rusiya
vətəndaşlarının Gürcüstana immiqrasiyası (50%) və yüksək işsizlik
(45%) ciddi təhlükələr yaratmır.
Milli Bankın hədəf inflyasiyası 3%
olsa da, 2022-ci ilin oktyabr ayında illik inflyasiyanın səviyyəsi
10,6%-ə çatıb.
Araşdırmalar çərçivəsində iqtisadçılar Gürcüstanda inflyasiyanın
aradan qaldırılmasında hansı tədbirlərin daha effektiv olacağını
qiymətləndiriblər.
Sorğuda iştirak edən iqtisadçıların 94%-i yüksək inflyasiyaya qarşı
digər tədbirlərlə müqayisədə daha sərt fiskal siyasətin ən təsirli
olacağına inanır. Təxminən eyni sayda (89%) daha sərt pul
siyasətinin effektivliyinə inanır.
Əksər iqtisadçılar (44%) hesab edir ki, mənfəət vergisinin Estoniya
modeli 2023-cü ildən maliyyə sektoruna da şamil edilməlidir.
[Estoniya modeli mənfəət vergisinin 20 faizdən 15 faizə
endirilməsini nəzərdə tutur və mənfəətin yenidən investisiya
edilməsi halında müəssisə (şirkət) bu vergini ödəməkdən azad
edilir.
Dekabrın 5-də baş nazir İrakli Qaribaşvili bəyan edib ki, banklar
üçün mövcud mənfəət vergisi sistemi saxlanılacaq və 15%-ə endirmək
əvəzinə, 20%-də qalacaq].
Digər tərəfdən, iqtisadçılar əmək haqqına nəzarət və qiymətlərə
nəzarəti inflyasiyaya qarşı təsirsiz və ya çox aşağı təsirli
tədbirlər kimi qiymətləndiriblər. Yalnız 6% qiymətə nəzarətin
effektiv ola biləcəyini düşünür. Respondentlərin heç biri əmək
haqqına nəzarəti inflyasiyaya qarşı yüksək effektiv tədbir hesab
etmir.
Demək olar ki, 70% əlavə tədbirlərə ehtiyac olmadığı və yüksək
inflyasiyaya səbəb olan təzyiqlərin zamanla sabitləşəcəyi fikri ilə
razılaşmır.