Venesiya Komissiyası "Gürcü Arzusu" parlamenti tərəfindən inzibati hüquq pozuntuları məcəlləsi və toplaşmaq və nümayiş keçirmək haqqında qanuna edilən repressiv dəyişikliklərə dair "təcili" rəyini açıqlayıb.

Dəyişikliklərə əsasən:
• Aksiya iştirakçılarının üzlərini örtməsi və lazer daşıması qadağan edilib;
• Toplantı və ya nümayiş qaydalarının pozulmasına görə cərimələr artırılıb;
• İnzibati həbs müddəti 15 gündən 60 günə qədər uzadılıb;
• Sahibkarın yazılı razılığı olmadan qapalı məkanlarda/toplantı salonlarında aksiya keçirmək qadağan edilib və digər məhdudiyyətlər tətbiq olunub.

Komissiyanın "təcili" rəyi Avropa Şurası Parlament Assambleyasının prezidenti Teodoros Rusopulos tərəfindən tələb olunub.

Venesiya Komissiyasının rəyində qeyd olunur ki, qanun layihələri Parlament tərəfindən sürətləndirilmiş prosedurla, müvafiq maraqlı tərəflərin iştirakı olmadan qəbul edilib. Bu isə "xüsusilə kütləvi aksiyaların geniş siyasi konteksti nəzərə alındıqda, dəyişikliklərin legitimliyini zəiflədir."

Komissiyanın qiymətləndirməsinə görə, dəyişikliklər bir çox qeyri-müəyyən və geniş tərtib olunmuş müddəalar ehtiva edir ki, "bu da hakimiyyətə onların tətbiqində həddindən artıq geniş sərbəstlik verir və hüquqi çərçivənin proqnozlaşdırılmasını azaldaraq, əsas azadlıqların həyata keçirilməsi zamanı hüquqi təhlükəsizliyə zərər vurur."

Komissiya bildirir ki, qanunvericilik çərçivəsində aydınlığın olmaması onun sui-istifadə edilmə riskini artırır.

"Bundan əlavə, müxtəlif məhdudlaşdırıcı tədbirlərin tətbiq edilməsinin zəruriliyi və proporsionallığı lazımi qaydada əsaslandırılmayıb. Yeni sərt həbs cəzaları və inzibati hüquq pozuntularına görə cərimələrin əhəmiyyətli dərəcədə artırılması həddindən artıq görünür. Bu tədbirlərin, çox güman ki, toplaşma azadlığına qorxuducu təsiri olacaq", – Venesiya Komissiyası yazıb.

Komissiya hesab edir ki, qanunvericilik dəyişiklikləri toplaşmaq azadlığı və digər əsas hüquqlar üçün bir çox məhdudiyyətlər gətirir və bu məhdudiyyətlər qanunçuluq prinsipləri, zərurilik və proporsionallıqla uzlaşmır. Buna görə də hakimiyyətin bu dəyişiklikləri yenidən nəzərdən keçirməsi tövsiyə olunur.

Venesiya Komissiyasının əsas tövsiyələri:
• Sanksiyaların xarakteri və ciddiliyinin yenidən qiymətləndirilməsi;
• İnzibati həbs təyin edilməzdən əvvəl fərdi qiymətləndirmə aparılmasına dair aydın meyarların müəyyən edilməsi, bu da İnsan Haqları üzrə Avropa Konvensiyasının (ECHR) 5-ci maddəsinin 1-ci bəndinə uyğun olmalıdır;
• İnzibati həbsə qarşı effektiv müdafiə vasitələrinin təmin edilməsi;
• Lazer və digər işıq cihazlarının qadağan edilməsinə dair konkret və dar çərçivəli müəyyən etmənin aparılması;
• Polis formalarına bənzər geyim və atributların tətbiq dairəsinin dəqiq müəyyən edilməsi və məhdud çərçivədə istifadəsi;
• Spontan toplantılar üçün bildiriş prosedurunun müəyyən edilməsi.