Bildirildiyinə görə, Taliban Əfqanıstanda orta məktəbi bitirən
qızlara mart ayında
başlayacaq yeni tədris ili üçün dövlət tibb institutlarına daxil
olmağa icazə verib.
Talibanın idarə etdiyi rəsmi Bəxtar xəbər agentliyi çərşənbə axşamı
bildirib ki, Kabildəki İctimai Səhiyyə Nazirliyinin göstərişinə
əsasən Əfqanıstanın ondan çox əyalətində qeydiyyat prosesi
başlayıb. Əlavə məlumat verməyib.
De-fakto Əfqanıstan səlahiyyətlilərindən nazirliyin bildirilən
direktivi ilə bağlı hələ şərh verilməyib. Taliban 2021-ci ilin
avqustunda Əfqanıstanda hakimiyyəti ələ keçirdikdən sonra qızların
altıncı sinifdən sonra təhsil almasına qadağa qoyub və qadınların
dövlət və özəl sektorda işləməsini yasaqlayıb.
Səhiyyə Nazirliyinin direktivi Talibanın hakimiyyəti ələ
keçirməsindən əvvəl məzun olmuş qızlar üçün təhsillərini bərpa
etmək və qadınların
hələ də işləməsinə icazə verilən azsaylı
sahələrdən biri olan səhiyyə sektorunda işləmək üçün rahatlıq
əlaməti ola bilər.
Yardım qrupları deyir ki, qadınların təhsilinə və işinə qoyulan
məhdudiyyətlər Əfqanıstanın onsuz da kövrək olan səhiyyə sektoruna
zərər vurub. Belə ki, ölkədə bir ildən artıqdır ki, heç bir həkim
yetişməyib.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı dəfələrlə xəbərdarlıq edib ki,
Əfqanıstan ümumilikdə ixtisaslı tibb işçilərinin və xüsusilə
qadınların çatışmazlığı ilə üzləşir.
BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş çərşənbə axşamı təkrarlayıb ki,
Taliban “qızların təhsil almasına və qadınların məşğulluğuna
qoyulan qadağanı geri götürməlidir.
"Qadınlar və qızlar Əfqanıstan həyatının bütün aspektlərində tam və
mənalı şəkildə iştirak edə bilməlidirlər - sinif otaqlarında
oturacaqlardan qərarların qəbul edildiyi masalara qədər" Quterres
əvvəllər Twitter kimi tanınan X-də yazdı.
O, bu bəyanatı Qətərdə 25 ölkənin, eləcə də Avropa İttifaqı, İslam
Əməkdaşlıq Təşkilatı və Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının
nümayəndələrinin Əfqanıstanın de-fakto Taliban hakimiyyəti ilə
əlaqəni müzakirə etdiyi beynəlxalq konfransa ev sahibliyi etdikdən
bir gün sonra verib.
Quterreş Körfəz dövlətinin paytaxtı Dohada konfransın nəticələri
barədə jurnalistlərə məlumat verərkən qızların təhsilinin
vacibliyini vurğulayıb. O, üç nəvəsinin orta məktəbdə oxuya
bilməməsi və universitetə daxil ola bilməməsinin onun üçün
“ağılsızlıq” olacağını deyib.
“Mən istərdim ki, Əfqanıstandakı bütün nəvələr və qızlar mənim
nəvələrimin mənim ölkəmdə istifadə edəcəyi hüquqlardan tam istifadə
etsinlər” - deyə, baş katib bildirib.
Bu ay açıqladığı hesabatda Human Rights Watch xəbərdarlıq edib ki,
xarici maliyyə və texniki inkişafın kəskin azalması Əfqanıstanın
səhiyyə sisteminə ciddi ziyan vurub. ABŞ-da yerləşən nəzarət
təşkilatı Talibanın qadınların məşğulluğuna ciddi məhdudiyyətlər
qoymasının böhranı gücləndirdiyini deyib.
“Qadınların əksər dövlət işlərində, qeyri-hökumət təşkilatlarında
və Birləşmiş Millətlər Təşkilatında işləmək, səhiyyə və təhsil
sahələrində xüsusi vəzifələr istisna olmaqla, bəzi özəl sektorda
işləmək qadağan edilib” - deyə, hesabatda bildirilir.
O qeyd edib ki, qadın və qızlara qoyulan məhdudiyyətlər onların
səhiyyə xidmətlərinə çıxışına “ciddi şəkildə mane olub” və
Əfqanıstanda gələcək qadın tibb işçilərinin demək olar ki, bütün
təlimlərini əngəlləyib.