Milyonlarla istifadəçi hər gün sevimli sosial şəbəkələrdən
alış-veriş etmək, fotoşəkillər yerləşdirmək, xəbərlərə baxmaq və
ünsiyyət qurmaq üçün istifadə edir.
Bununla belə, çox vaxt sosial şəbəkələrdə şəxsi məlumatlarla
ehtiyatsız davranmaq saxtakarlığa, parolların və bəzən hətta
qiymətli əşyaların oğurlanmasına gətirib çıxara bilər.
"Marneuli" radiosu xarici KİV-ə istinadən ESET mütəxəssisləri bu
cür nəticələrə səbəb ola biləcək hərəkətlərin siyahısını, habelə
onlardan
qorunmaq və sosial şəbəkələrdə təhlükəsiz qalmaq üçün
hazırladıqları tövsiyələr təqdim edir.
Hansı fəaliyyətlər sosial şəbəkələrdə təhlükəsizliyinizi riskə ata
bilər?
1. Şəxsi və maliyyə məlumatlarının
yayılması
Təcavüzkarlar həmişə pul əldə etmək və ya qurbanın adına onlayn
hesablar açmaq üçün istifadə edilə bilən şəxsi və ya maliyyə
məlumatlarını axtarırlar. Bundan əlavə, kibercinayətkarlar şəxsi
məlumatlardan parolları sındırmaq və sosial şəbəkə hesablarını
oğurlamaq üçün istifadə edə bilərlər.
Eyni şey, yaxınlarınızın onlara qarşı istifadə oluna bilən şəxsi
məlumatlarının yayılmasına da aiddir. Unutmayın ki, əksər hallarda
yerləşdirilən bütün məlumatlar həmişəlik onlayn olaraq qalır. Buna
görə də, hər hansı şəxsi məlumatı, hətta ev heyvanının adı və ya
doğum tarixi kimi məlumatları dərc etməzdən əvvəl bütün mümkün
riskləri nəzərə alın.
2. Səyahətlərin planlaşdırılması və sosial şəbəkələrdə
məkanın yayılması
Qarşıdan gələn tətil haqqında təfərrüatları olan bir fotoşəkil və
ya mesaj dərc etmək artıq sosial şəbəkələrin təhlükəsizliyinə
deyil, birbaşa sahibinin evinə və onun olmadığı zaman əşyalarına
təhlükə yarada bilər. Odur ki, müəyyən bir hadisə və ya səfərlə
bağlı təəssüratlarınızı bölüşmək istəyirsinizsə, bunu sonra etmək
daha yaxşıdır.
Çünki potensial qurbanın evdə olacağını və ya ucqar ərazidə
gəzəcəyini bilən təcavüzkar bu məlumatdan öz zərərli məqsədləri
üçün istifadə edə bilər. Buna görə də siz yer məlumatlarının
paylanmasına nəzarət etməlisiniz, çünki bəzi sosial media
platformaları avtomatik olaraq yazıların yerini göstərə bilər.
Unutmayın ki, ailə və ya dostlarınızın olduğu yerlər haqqında
paylaşımlar harada yaşadığınız, işlədiyiniz və ya boş vaxtınızı
keçirdiyiniz barədə təfərrüatları açıqlaya bilər.
3. Qiymətli alışlar haqqında nəşrlər
Bahalı zinət əşyalarının və ya yeni avtomobilin fotoşəkilləri sizi
quldurluq və ya oğurluq edən cinayətkarlar üçün potensial hədəfə
çevirə bilər. Buna görə də öz təhlükəsizliyiniz üçün yeni alışlar
və ya hədiyyələr haqqında məlumat yaymamağa çalışın.
4. Uşaqların fotoşəkillərinin paylanması
Bəzi valideynlər bu cür hərəkətlərin mümkün nəticələrini düşünmədən
övladlarının müxtəlif şəkillərini paylaşmağı xoşlayırlar. Çünki bir
fotoşəkildən kibercinayətkarlar adınızı, doğum tarixinizi və
ünvanınızı əldə edərək, zərərli məqsədlər üçün istifadə edə
bilərlər.
5. Sosial şəbəkələrdə çətin uduşlar
Sosial şəbəkələr uduşlar və pulsuz hədiyyələrlə doludur. Bunlar
tez-tez istifadəçilərin şəxsi məlumatlarını əldə etmək və ya hətta
gizli zərərli proqramları yaymaq üçün təhlükəli cəhdlərdir. Odur
ki, hər hansı onlayn formaları doldurmazdan və ya hədiyyə
linklərini paylaşmazdan əvvəl iki dəfə düşünün.
6. Şəxsi mesajlar
Şəxsi hesabınızı seçsəniz belə, sosial media ictimai platformadır.
Buna görə də bu cür saytlarda məxfi məlumat mübadiləsi
etməməlisiniz, xüsusən də bu sizin işinizlə bağlıdırsa. Hesabınızın
sındırılması səbəbindən hər hansı bir məlumat oğurlanma ehtimalına
görə, sonra peşman olmamaq üçün heç bir şeyi yaymayın.
Mənbə: lent.az