190 min müştəri üçün kredit faizləri artmayacaq - Bu barədə "Cəmiyyət və Banklar" xəbər verib.

Təşkilat dəyişən faiz dərəcəsi ilə əlaqəli kreditləri nəzərdən keçirdi. 1 iyul 2022-ci il tarixinə dəyişkən faiz dərəcəsi ilə bağlı 190.000 kredit verilib. Onların böyük əksəriyyəti yenidən maliyyələşdirmə dərəcəsi ilə bağlıdır. Pul Siyasəti Komitəsinin qərarına əsasən, yenidən maliyyələşdirmə dərəcəsi dəyişməyərək 11% səviyyəsində qalıb. Bu gün dəyişkən faizlə 9 459 milyon lari kredit verilib.

İyunun 1-dən iyulun 1-dək dəyişkən faiz dərəcələri ilə verilən kreditlərin sayı 500 müqavilə azalsa da, ümumi portfel 8 956 milyon laridən 9 459 milyon lariyə yüksəlib.

190 000 müqavilədən 83 400-ü istehlak kreditləri, həcmi isə 1 389 milyon lari təşkil edir. lari ilə verilmiş istehlak kreditlərinin orta çəkili faiz dərəcəsi iyulun 1-nə 19,89% təşkil edib.

Daşınmaz əmlakla təminatla verilən kreditlər kəmiyyət etibarilə ikinci yerdədir. İyulun 1-nə 70,8 min kredit orta hesabla 12,63% olmaqla yenidən maliyyələşdirmə dərəcəsinə bağlıdır. Ümumi portfel 3088,3 milyon lari təşkil edir.

Biznes kreditlərinin verilməsi üçün 34,7 min müqavilə imzalanıb ki, bu da iyunun 1-i ilə müqayisədə 300 müqavilə azdır. Ümumi portfel 4928,8 milyon lari təşkil edir. Bundan banklar kiçik və orta biznesin maliyyələşdirilməsinə 1252,6 milyon lari, orta hesabla 15,75%, iri sahibkarlıq subyektlərinə isə 3676 milyon lari kredit verilib ki, bu da orta hesabla 14,62% təşkil edir.

Yenidən maliyyələşdirmə dərəcəsi ilə bağlı ən az avtomobil krediti verilir. İyulun1-nə ümumilikdə 800 müqavilə imzalanıb. Banklar orta hesabla 22,27% dərəcəsi ilə 20,2 milyon lari kredit veriblər.

Həmçinin konkret məqsədi məlum olmayan 300 dəyişkən faizli kredit verilib. Bu kreditlərin ümumi həcmi 28,9 milyon lari təşkil edir.

İyulun 1-nə dəyişkən faiz dərəcəsi ilə bağlı kreditlər lari ilə verilmiş ümumi kredit portfelinin 42,1%-ni təşkil edir. Onların arasında ən yüksək faiz dərəcəsi avtomobil krediti 22,27%, istehlak krediti isə 19,89% faizlə üçüncü yerdədir.

İyulun 1-nə kredit portfeli nəzərəçarpacaq dərəcədə artıb, müqavilələrin sayı isə azalıb. İyunun 1-i ilə müqayisədə hər hansı məqsədlə verilən kreditlərdə faiz dərəcələrində ciddi dəyişiklik yoxdur.

“Cəmiyyət və Banklar”ın məlumatına görə, Pul Siyasəti Komitəsinin bugünkü qərarı iqtisadiyyatda gedən inflyasiya proseslərinə səbəb olan daxili və xarici amillərin zəifləməsinin əks-sədasıdır. Pandemiyanın yaratdığı inflyasiya Rusiya-Ukrayna müharibəsindən irəli gələn risklər, dünya bazarında müəyyən əmtəə kateqoriyalarının qiymətlərinin artması ilə müşayiət olundu. Hazırkı inflyasiya hələ də yüksək olsa da, azalmağa başlayıb. İyulda inflyasiya 11,5% təşkil edib ki, bu da yuxarıda qeyd olunan şoklar istisna olmaqla, digər bərabər şərtlərdə daha çox azalmalı idi. İnflyasiyanın azalmasına müsbət təsir edən amillər arasında larinin möhkəmlənməsini və nisbi sabitliyini qeyd etmək olar ki, bu da idxal inflyasiyanın zəifləməsinə səbəb olur.

Həm daxili, həm də xarici tələbat artıb. İstehlak və valyuta kreditləri hesabına kredit aktivliyi də xeyli qorunub. Pul köçürmələri rekord həddə çatıb ki, bu da istehlakı stimullaşdırır və buna görə də məcmu tələbi artırır. Bu amil də inflyasiyanın azalma tempinə əhəmiyyətli dərəcədə mane olur.
Növbəti aylarda azalma gözlənilir, lakin inflyasiyanın davam etməsi fonunda yeni şokun əlavə olunduğu şəraitdə mənfi inflyasiya gözləntiləri riskinin artması müşahidə olunur ki, bu da pul siyasəti dərəcəsinin cari səviyyədə saxlanmasını izah edir. . Digər şeylər bərabər olduqda, inflyasiya 2023-cü ilin ortalarına qədər hədəf səviyyəsinə qayıdacaq.

Dünyadakı mövcud tendensiyalara görə, iri mərkəzi banklar artan inflyasiya təzyiqinə onsuz da sərtləşdirilmiş pul siyasəti ilə, məsələn, faiz dərəcələrini uzun müddət sıfıra yaxın saxlayan ABŞ və Avropanın mərkəzi bankları ilə qarşı-qarşıya qalırlar. Sözügedən sərtləşdirmə Gürcüstanda xarici valyuta kreditləri baxımından pul siyasətinin sərtləşdirilməsinə təsir göstərə bilər. Gürcüstan Milli Bankına gəlincə, onlar pandemiyanın yaratdığı şokların gətirdiyi artan inflyasiya təzyiqi səbəbindən pul siyasətini nisbətən erkən sərtləşdirməyə başlayıblar. Çox güman ki, Milli Bank sərtləşdirilmiş pul siyasəti ilə yanaşı digər makroprudensial rıçaqları da həyata keçirəcək. Pul sabitliyi üçün büdcə xərclərinin bərabər şəkildə istifadəsi və larinin məzənnəsinin sabitliyini qorumaq üçün Milli Bankın vaxtında tədbirlər görməsi ilə hökumətlə Milli Bankın əlaqələndirilmiş işi lazımdır ki, bu da inflyasiya ilə birbaşa əlaqəlidir”, - məlumatda deyilir.