Stenford Universitetinin professoru Frensis Fukuyama deyir ki,
Gürcüstanın hakim partiyası olan “Gürcü Arzusu” ABŞ-la sıx əlaqələr
qurmaqdansa, Moskva ilə əlaqələrə üstünlük verir.
O, “Amerikanın Səsi”nə müsahibəsində “Agentlər haqqında” qanunun
qəbulu və Gürcüstanda baş verən proseslərdən danışıb.
Jurnalist ondan “Gürcü Arzusu”nun məqsədinin nə ola biləcəyini və
bunun Gürcüstanın Avropa gələcəyini və ABŞ-la ikitərəfli
münasibətlərini nə üçün
riskə atdığını soruşub.
Fukuyama cavab verir:
“Gürcü Arzusu” Qərblə
deyil, Moskva ilə daha sıx bağlı olmaq istəyir. Güman etmirəm ki,
bu, Gürcüstanın Avropa İttifaqına üzvlüyünə mane olacağına görə
onları xüsusilə incidir. Düşünmürəm ki, onlar [Gürcüstan] Avropa
Birliyinin bir hissəsi olmasını istəmirlər. Buna görə də onlar
bunun [namizədin] statusuna zərər verəcəyindən narazı olmayacaqlar.
Mən də düşünmürəm ki, onlar hazırda ABŞ-la yaxın münasibətdə xüsusi
maraqlıdırlar, çünki onlar Moskva ilə əlaqə saxlamağa üstünlük
verirlər. İndiyə qədər bu, bir növ gizli məqsəd idi.
Onlar Moskvaya meyl edir və ruslara Avropa sanksiyalarından
yayınmağa kömək edirdilər. Ruslara Avropa sanksiyalarından
yayınmağa kömək edərək, onlar Moskvaya meyl etdilər. Bir çox Avropa
malları Gürcüstandan Rusiyaya keçir. Ancaq rəsmi mövqe ondan ibarət
idi ki, onlar Gürcüstanın Avropa Birliyinə, bəlkə də NATO-ya üzv
olmasını istəyirlər. Amma məncə həmişə yalan danışırdılar. Onlar
həqiqətən belə nəticəni istəmirlər. Düşünürəm ki, bu, Ukrayna ilə
müharibədə iqbalın Rusiyaya meyl etməsi ilə bağlıdır. Bu, “Gürcü
Arzusunu” Rusiyaya dəstək verməkdə daha açıq olmaqda azad
etdi".
Fukuyama qeyd edir ki, ötən həftə nümayişçilərə qarşı edilən
hücumlar və fiziki zorakılıq “işlərin hara getdiyini” göstərir.
"Onlar qanunun yekun qəbulunu
gözləmədilər və qorxutma kampaniyasına başladılar. Bu onu göstərir
ki, qanunun məqsədi xaricdən maliyyə alan QHT-ləri tənzimləmək
deyil, Rusiyadakı qanun kimi müxalifət üzvləri üçün bundan da
istifadə olunacaq”, - Fukuyama bildirib.
O, həmçinin hesab edir ki, Gürcüstana qarşı ən böyük rıçaq mənbəyi
müəyyən şəxslərə qarşı “məqsədli sanksiyalar”ın tətbiqidir.
"Avropanın Gürcüstan vətəndaşlarına təklif etdiyi
vizasız rejimin ləğvi kimi ümumi sanksiyalardan istifadə etməyi
məqsədəuyğun hesab etmirəm. Düşünürəm ki, ümumi sanksiyaları elə
dəyişdirmək olar ki, parlamentdə qeyri-hökumət təşkilatlarına qarşı
yönəlmiş qanunu dəstəkləyən şəxslərdən, eləcə də bəzi əsas
məmurlardan, Gürcüstan hökumətindəki müxalifət qrupların səslərini
boğmağa çalışanlardan, təzyiqlərin arxasında dayanan şəxslərdən
viza tələb olunsun”.
“Gürcü Arzusu” bir daha “Rusiya qanununu” qəbul etməyi
planlaşdırır. Həmin qanun 2023-cü ilin mart ayında kütləvi
etirazlar nəticəsində geri çəkilmişdi. “Gürcü Arzusu” ötən il vəd
vermişdi ki, “Rusiya qanunu” Parlamentə qaytarmayacaqlar. Amma vədi
pozublar. “Gürcü Arzusu” qanun layihəsinin ilkin formasından yalnız
“agent” sözünü çıxarıb və onu xarici maraqların daşıyıcısı ilə əvəz
edib.
Qanuna görə, gəlirinin 20%-dən artığı xaricdən əldə olunan bütün
QHT və media təşkilatlar xarici qüvvələrin maraq daşıyıcısı hesab
olunurlar. Dövlət bu təşkilatların fəaliyyətini və məqsədlərini
araşdırmayacaq, onların hamısına xarici qüvvələrin maraq daşıyıcısı
adını verəcək.
Qanun sivil ölkələrdə olduğu kimi düşmən əhval-ruhiyyəli ölkələrdən
gələn maliyyəyə deyil, Avropa və Amerikadan gələn maliyyəyə
istiqamətlənib.
Qanunun irəli sürülməsinə görə, Avropa İttifaqı üzvləri və
Gürcüstanın dost ölkə liderləri öz təəccüblərini bildiriblər,
Rusiya Prezidentinin mətbuat katibi isə “Gürcü Arzusu”-nun qanununu
bəyənib.