Ըստ Միջազգային թափանցիկություն- Վրաստանի, նախընտրական շրջանում «Վրացական երազանքի»

ֆինանսները, ինչպես ընդհանուր եկամուտների, այնպես էլ ծախսերի առումով, գրեթե 2,5 անգամ գերազանցում էին մյուս 12 կուսակցությունների միասին վերցրած:
Ըստ կազմակերպության, սա վկայում է կուսակցությունների միջև ֆինանսների չափազանց անհավասար բաշխման մասին և վնասում ընտրական միջավայրին:
Միջազգային թափանցիկություն- Վրաստանը ուսումնասիրել է 2021 թվականի օգոստոսի 2 -ից սեպտեմբերի 12 -ը քաղաքային ընտրությունների քարոզարշավի ֆինանսավորման խնդիրները: Հարցման համար ընտրվել են այն 13 ընտրական սուբյեկտները, որոնք ֆինանսավորվել են պետական բյուջեից կամ նվիրաբերվել են առնվազն 100,000 լարի տարվա ընթացքում:
Ընտրական սուբյեկտներից ստացած եկամուտները
Ըստ «TI-Վրաստան» զեկույցի, 13 ընտրական սուբյեկտ օգոստոսի 2-ից սեպտեմբերի 12-ը ստացել է ընդհանուր առմամբ 11,905,640 լարի: Այս գումարի մոտ 70% -ը ՝ 8 288 650 լարի, գալիս է իշխող կուսակցությունից: Երկրորդ տեղում ՄԱՇ-ն է ՝ 774 721 լարի, իսկ «Գախարիան ՝ Վրաստանի համար» երրորդը ՝ 758 701 լարի:
Միևնույն ժամանակ, սուբյեկտների ստացած ընդհանուր եկամտի 83% -ը ստացվել է մասնավոր (նվիրատվություններ և բանկային վարկեր) ֆինանսավորումից, և միայն 17% -ը `պետական: 13 ընտրական սուբյեկտներից հաշվետու ժամանակահատվածում նվիրատվություն է ստացել ութը, որոնցից ամենաշատը `երեք կուսակցություններ ՝
«Վրացական երազանք» - 7,837,030 լարի (բոլոր նվիրատվությունների 84% -ը),
«Գախարիա ՝ Վրաստանի համար» ՝ 757 811 լարի,
ՄԱՇ - 543 182 լարի,
Միայն Եվրոպական Վրաստանն է օգտվել բանկային վարկից, որը սեպտեմբերի 8-ին 12 ամսվա ընթացքում 500 հազար լարի վարկ է վերցրել Ազատության բանկից ՝ տարեկան 14%տոկոսադրույքով:
Ընտրական սուբյեկտների կատարած ծախսերը
Օգոստոսի 2 -ից սեպտեմբերի 12 -ը 13 ընտրական սուբյեկտ ծախսել է 10,926,299 լարի, որից 70% -ը (7,600,097 լարի) բաժին է ընկել «Վրացական երազանքին», երկրորդ տեղում Լելո -Մամուկա Խազարաձեն է ՝ 796,369 լարիի, իսկ երրորդ տեղում ՝ «Գախարիա - Վրաստանի համար »703 604 լարիով:
Ընտրական սուբյեկտների ընդհանուր ծախսերի 61% -ը գոյացել է գովազդից: Մնացած կատեգորիաներից ամենամեծը վարձակալության ծախսերն էին (ընդհանուր ծախսերի 6% -ը) և աշխատավարձերը (4%):
Ամենից շատ (5,299,065 լարի) գովազդի վրա ծախսել է «Վրացական երազանքը», որը կազմում է 13 ընտրական սուբյեկտի գովազդային ծախսերի 79% -ը: Ինչ վերաբերում է գովազդային կատեգորիաներին, ապա ամենամեծ գումարը ծախսվել է արտաքին գովազդի համար (3,837,787 լարի), որի ամենամեծ մասը `88% -ը, ստացվել է «Վրացական երազանքից»:
Քաղաքական կոռուպցիայի կամ այլ տեսակների հնարավոր խախտումներ
Ըստ զեկույցի, իշխող կուսակցության դոնոր իրավաբանական անձինք և անհատ դոնոր ընկերությունները 2021 թվականին (հունվարի 1-ից սեպտեմբերի 12-ը) շահել են մոտավորապես 122,2 մլն լարի ընդհանուր պետական մրցույթներ և ստացել 4,5 մլն լարի պետական գնումների պարզեցված պայմանագրեր: Այս ընկերությունները և նրանց ուղղակի կամ անուղղակի դոնորները նույն ժամանակահատվածում հավաքել են մոտ 2 միլիոն լարի ՝ հօգուտ Վրացական երազանքի։
Նախկին վարչապետ և իշխող կուսակցության հիմնադիր Բիձինա Իվանիշվիլիի հետ փոխկապակցված «Զիմո» ՍՊԸ -ն խոշորագույն պետական կապալառուներից է: Այս ընկերությունը տարվա ընթացքում շահել է շուրջ 13,2 մլն լարի պետական մրցույթ, և Իվանիշվիլիի և այս բիզնես խմբի հետ կապ ունեցող 12 անձինք տարատեսակ կերպով մեկ տարվա ընթացքում ընդհանուր առմամբ նվիրաբերել են 512,000 լարի «Վրացական երազանքին»: Ըստ զեկույցի, այս խմբի անհատները գրեթե ամեն տարի զգալի գումարներ են նվիրաբերում իշխող կուսակցությանը:
«Արսակիձե -2000» ՍՊԸ-ի սեփականատերերը հաճախ գումարներ են նվիրաբերում իշխող կուսակցությանը կարճ ժամանակահատվածում: Այս խմբի տասնհինգ անդամներ այս տարի ընդհանուր առմամբ 670,000 լարի են նվիրաբերել իշխող կուսակցությանը։
Տարվա ընթացքում 23 մլն լարի արժողությամբ մրցույթում հաղթած ընկերությունների սեփականատեր Նուգզար Աբալակը `«Ճանապարհաշինության բաժին ″ 1» և «Ճանապարհաշինության բաժին №2 », ընդհանուր առմամբ 45,000 լարի է նվիրաբերել «Վրացական երազանքին»:
«Արալ» ՍՊԸ -ն 2021 թվականին շահել է 20,6 մլն լարիի մրցույթներ, իսկ դրա սեփականատեր Դեմետրե Թաթեշվիլին 50 000 լարի է նվիրաբերել իշխող կուսակցությանը:
Մեկ այլ ընկերություն, որը 10 խոշորագույն պետական կապալառուների թվում էր, «Իբոլիա» ՍՊԸ -ն է, որը 20 հազար լարի է նվիրաբերել «Վրացական երազանք» -ին: Այս ընկերության սեփականատերը նախկին պատգամավոր Իոսեբ Մակրախիձեն է և նրա ընտանիքի անդամները:
Օգոստոսին հաղորդվել է, որ Սամցխե-Ջավախեթիի ներկայացուցիչը `Պետական անվտանգության ծառայության և ֆինանսների նախարարության մարզային ղեկավարները, հրահանգել են տեղի գործարարներին գումար նվիրաբերել ի օգուտ իշխող կուսակցության: «Միջազգային թափանցիկություն- Վրաստանի» կազմակերպության ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ օգոստոսի 2-ից 16-ը Սամցխե-Ջավախքի 87 ֆիզիկական և 5 իրավաբանական անձինք ընդհանուր առմամբ 714,000 լարի են նվիրաբերել իշխող կուսակցությանը:
«Նման կարճ ժամանակահատվածում մեկ աշխարհագրական տարածքից կատարվող նվիրատվությունների այս քանակը բավականին անսովոր է և կարող է լինել անուղղակի վկայություն տարածված տեղեկատվության», - ասվում է զեկույցում:
«Միջազգային թափանցիկություն-Վրաստան» զեկույցը ներառում էր նաև գովազդային վահանակներ ընդդիմադիր կուսակցությունների ղեկավարների և երկու հեռուստաընկերությունների ներկայացուցիչների դեմ, որոնք կրում էին խմբագրական քաղաքականություն, որոնք պարունակում էին նախընտրական քարոզչություն: Ըստ հասարակական կազմակերպության, նվիրատվությունների համար օրենքով սահմանված կանոնակարգերը վերաբերում են կուսակցությունից աջակցություն չկատարելու համար կատարված դրամական ծախսերին:

Զեկույցում քննարկվում են Գիրչիի թույլ տված խախտումները: Մասնավորապես, օգոստոսին «Գիրչի» կուսակցության առաջնորդ Վախթանգ Մեգրելիշվիլին ասաց, որ կուսակցությունը աճուրդով վաճառում է տեղամասային ընտրական հանձնաժողովների տեղերը, ինչը, ըստ «TI-Վրաստանի», պետք է դիտվի որպես նվիրատվություն, թեեւ «Գիրչը» օգոստոսի 2-ից սեպտեմբերի 12-ը տեղերի վաճառքից ստացված եկամուտը չի հայտարարագրել:
Բացի այդ, Գիրչը ընտրություններին մասնակցելու համար գնել է ավելի քան 100 հազար դոլար արժողությամբ մեքենա:
«Գիրչը եռամսյա հայտարարագրերից ոչ մեկում չի նշում այս մեքենան գնելու արժեքը, ինչը օրենքի խախտում է»,-ասվում է զեկույցում:
Ըստ Միջազգային թափանցիկություն- Վրաստանի ՝ անհրաժեշտ է, որ դատախազությունը հետաքննություն սկսի Սամցխե-Ջավախքում տեղացի գործարարների վրա ճնշումների ենթադրյալ փաստերի վերաբերյալ և հետաքննություն անցկացնի ՝ արդյոք նման դեպքեր գրանցվե՞լ են Վրաստանի այլ շրջաններում:
Հասարակական կազմակերպության առաջարկությունն է պետական աուդիտի գրասենյակին բացահայտել տարբեր քաղաքներում տեղադրվող գովազդային վահանակների ֆինանսավորման աղբյուրը, որտեղ պատկերված են ընդդիմադիր կուսակցությունների առաջնորդներ և լրագրողներ, և համապատասխան քայլեր ձեռնարկել օրենքի խախտման դեպքում և հետաքնել Գիրչի հնարավոր չհայտարարագրված եկամուտներն ու ծախսերը:


«Ռադիո Մառնեուլի»
Թարգմ․ ՝ Մարգարիտա Միսկարյան
30.09.2021